Kategoria: Świadectwa

W archiwalnym albumie sióstr karmelitanek Dzieciątka Jezus uwagę przyciąga fotografia o. Anzelma wykonana w Łodzi 18 lipca 1969 r., a więc na niespełna trzy miesiące przed śmiercią o. Założyciela. Na zakończenie kapituły generalnej specjalnej, podczas której – zgodnie z zaleceniem Soboru Watykańskiego II – karmelitanki Dzieciątka Jezus rewidowały swoje Konstytucje, przybył do klasztoru na Złocieniową Ojciec Założyciel. Jako podziękowanie za modlitwy, cierpienia i opiekę nad Zgromadzeniem w tak ważnym wydarzeniu, siostry ofiarowały Ojcu bukiet róż. Jednakże o. Anzelm zaraz rozdał siostrom te kwiaty – po jednej roży każdej.

Kronikarka zanotowała, że wspólne zdjęcie zrobione na zakończenie obrad jest dowodem, jak Ojciec Założyciel wspaniale czuł się tego dnia, był rozradowany, z kwiatami, „młodszy” co najmniej o kilkanaście lat... Cieszył się, że „nie popsułyśmy” Konstytucji.

---

Pożegnanie współbraci kwiatami

15 października 1969 r. - w dniu swojej śmierci, podczas ostatniej rekreacji, Sługa Boży wymownym gestem miłości i radości obdarzył swoich współbraci. Zaświadcza o tym kronika łódzkiego klasztoru Ojców Karmelitów bosych:

„Zbliżał się koniec rekreacji. Zbliżyliśmy się ku alejce prowadzącej w stronę klasztoru. Stał tam o. Anzelm i trzymał w rękach trzy kwiatki zerwane z pobliskich krzaków chryzantem. Kiedyśmy się do niego zbliżyli zaczął się z uśmiechem pytać, kto z nas jest najgrubszy. Najgrubszym miedzy nami był o. Władysław [Kluz]. Wskazaliśmy oczywiście na niego. Wyciągnął kwiatek i powiedział: no to masz najmniejszy. Następnym byłem ja, więc dostałem średni, najszczuplejszy był o. Faustyn i dostał największy. Oczywiście kwiaty były prawie jednakowej wielkości, bo były to jedynie same ich korony, trochę się uśmialiśmy i podziękowaliśmy.

Ojciec Anzelm odszedł w stronę klasztoru, a my jeszcze dwa razy przemierzyliśmy aleję, trzymając swoje kwiaty w rękach i bawiąc się nimi. Czy mi przychodziły jakieś myśli do głowy? Chyba nie. Zostało tylko przyjemne wrażenie z tego miłego wydarzenia. Nikt z nas nie wiedział, że to było ostatnie spotkanie z nim i ostatnie żywe spojrzenie na jego twarz, łagodnie uśmiechniętą” (Kronika, s. 657).

Gdy za chwilę, po zakończeniu rekreacji, Sługa Boży o. Anzelm na czas ścisłego milczenia udał się do swej celi zakonnej, by nieco odpocząć – przyszedł po niego Pan…

A może przyszło samo Dzieciątko Jezus, które przez całe życie kochał i z którym rozmawiał w bezsenne noce cierpienia? A może przyszło Ono w towarzystwie św. Matki Teresy od Jezusa, Reformatorki Zakonu? Bo to był jej dzień w Karmelu, na godzinę przed Nieszporami ku jej czci.

---

Ojciec Anzelm nadal rozdaje kwiaty

Jedna z sióstr stwierdza:

„Całe jego życie w Zakonie, to „rozdawanie kwiatów”: dobrego słowa, uśmiechu, rady, zachęty i pouczenia” (s. Assumpta, Wspomnienia).

Dziś również sięgamy po jego słowa, gdy wczytując się w jego pisma, przyjmujemy do serca jego myśli, będące świadectwem miłości, pełne światła i mądrości, przeżytego doświadczenia obecności Pana Boga w swoim życiu. Ciągle nas uczy, wskazuje drogę Bożego dziecięctwa, rzuca je pod nasze stopy, jak światło, jak kwiaty…

„Pociechy są i krzyżyki są. Ale pociechy są jak kwiatki i pięknie kwiatom i z kwiatami i w chorobie i na grobie i na ołtarzu. Każdy krzyż i ofiara ma swój „kwiatek”. Patrz z uśmiechem na kwiatki… [wtedy i] krzyż będzie lżejszy”(Do m. Georgii, Czerna, 14 VI 1949).

„Kwiatków sypać nie chcę, bo one więdną, życzę natomiast tych skarbów, których woda nie zabierze, ogień nie spali, mól nie zgryzie, które się procentują w tym życiu, a wypłatę z nadwyżką otrzymują w przyszłym” (Do m. Georgii, 18 IV 1959).

Opracowała: s. Konrada

Ze wspomnień o. Efrema od Matki Bożej OCD (Jan Bielecki 1931-2020)

Pierwszy raz spotkałem o. Anzelma, gdy miałem 15 lat. Zaledwie od paru miesięcy byłem związany z Karmelem i Wadowicami poprzez wówczas jeszcze Prywatne Gimnazjum Męskie Karmelitów Bosych. Konkretnie — ze względu na powojenne warunki — do internatu przyjechałem na początku czerwca, czyli pod sam koniec roku szkolnego 1945/1946. Normalny, drugi już rok nauki gimnazjalnej rozpocząłem we wrześniu 1946 r. I wtedy po raz pierwszy zobaczyłem o. Anzelma.

Pierwsze spotkanie ze Sługą Bożym

Był koniec września lub początek października [1946 r]. O. Anzelm po latach wojny mógł pierwszy raz odwiedzić Polskę, jako że przez 22 lata przebywał w Rzymie, piastując tam różne wysokie stanowiska: rektora Kolegium Międzynarodowego, Definitora Generalnego, Wizytatora Apostolskiego itp. Na parę dni przed przyjazdem do Wadowic zapowiedziano nam jego wizytę w internacie. Pewnego dnia zebrano nas w dużej sali i zapowiedziano jego odwiedziny. Gdy byliśmy wszyscy gotowi, przyszedł średniego wzrostu i raczej już starszego wieku Karmelita Bosy w otoczeniu o. Prowincjała Józefa Prusa oraz naszych Wychowawców: o. Waleriana Ryszki, dyrektora Gimnazjum, prefektów: o. Jana Chrzciciela Kołaczka i o. Michała Machejka oraz paru ojców z sąsiedniego naszego klasztoru. Ojciec Józef przedstawił nam go jako Definitora Generalnego Zakonu, choć my nie zdawaliśmy sobie sprawy z godności, jaką piastował. Wiedzieliśmy tylko jedno: jest to ktoś bardzo ważny. Z tą «ważnością» kontrastował jego zewnętrzny wygląd i sposób zachowania.

Pomimo swoich 62 lat wyglądał jeszcze stosunkowo młodo. Gdyby nie duża łysina, przykryta piuską, nikt by mu tych lat nie dał. Uderzyła nas wtedy regularność rysów jego twarzy, schludność w ubiorze, swoboda i prostota w zachowaniu. Wcale nie zachowywał się, jak zwykli to czynić ludzie «wielcy». Pamiętam, że pod koniec naszego spotkania rozdał nam po pięknym obrazku św. Teresy od Dzieciątka Jezus. Przez długie lata strzegłem tego obrazka jako cennej pamiątki [...].

Dedykacja dla harcerzy

Za to pamiętam tekst, jaki wpisał do Księgi Pamiątkowej naszej drużyny harcerskiej. Były to słowa ze Mszy św. o św. Teresie od Dziec. Jezus, zaczerpnięte z księgi Eklezjastyka: «Florete flores quasi lilium et date odorem et frondete in gratiam» [Kwitnijcie kwiaty, jako lilia a dawajcie wonność i wypuszczajcie wdzięczne latorośle] (Eccli 39, 19). Słowa te zapamiętałem, a nawet nauczyłem się ich na pamięć, jako że byłem wtedy bibliotekarzem biblioteczki harcerskiej i pod moją opieką była Księga Pamiątkowa. Zaraz też poprosiłem któregoś z ojców, by mi te słowa przetłumaczył na język polski. Bardzo mi się spodobały. Ilekroć później, gdy byłem już klerykiem, śpiewaliśmy Mszę św. gregoriańską o św. Teresie od Dzieciątka Jezus, przypominały mi się te piękne słowa.

Gdy pożegnał się z nami i odszedł do sąsiadującego z internatem naszego klasztoru, wielu z nas pomyślało, że też prawdziwa wielkość może być tak bardzo prosta i skromna” (AZ, Wspomnienia).

Aby zrozumieć mowy Ojca Anzelma o kwiatach, trzeba posłuchać jego prostego wykładu o poznawaniu Pana Boga z Jego dzieła stworzenia

Patrzeć oczami Pana Boga

„Poznanie naturalne istnienia Pana Boga, Jego dobroci i sprawiedliwości z rzeczy stworzonych jest poznaniem według naszego rozumu. Kiedy patrzę na kwiatek, to według rozumu patrzę na jego istotę, jakość, zapach i powiadam: piękny kwiatek – i czasem go nawet zerwę. Jest to poznanie naturalne. W jaki sposób zaś Pan Bóg patrzy na ten kwiatek? On patrzy na ten kwiatek przez Siebie, raczej widzi Siebie w tym kwiatku, swoje dzieło czyli skutek swojej Boskości, więc On widzi raczej Siebie samego. Stąd też nasze poznanie przez wiarę jakiegokolwiek stworzenia, czy to będzie kwiatek, czy ptaszek czy też człowiek i jego dusza, a zwłaszcza my sami – musi być patrzeniem w sposób nadprzyrodzony, tak jak Pan Bóg patrzy na wszystko i jak patrzy na nas, czyli musimy przez wiarę patrzeć na wszystko oczyma Bożymi. I wtedy będziemy widzieć w tym stworzeniu, którym jestem ja – obraz Boży, bo tam jest Bóg. W każdej rzeczy stworzonej jest Bóg, a w naszej duszy szczególniej, bo tam jest łaska, odbicie, obraz Boga” (Konf. II. Sosnowiec, 16 IX 1960).

Wiązanka doskonałości                                                           

W oczach Sługi Bożego o. Anzelma kwiaty były nie tylko odniesieniem do Bożego piękna, ale miały także znaczenie symboliczne. Bukiet różnobarwnych kwiatów wyrażał komplementarność, pełnię i doskonałość Bożego porządku, jakie okiem wiary widział także we wspólnocie zakonnej. Oto ten ciekawy obraz cnót chrześcijańskich, także tych w stopniu heroicznym:

„Drogie Dziecko, miesiąc maj kwitnie w kwiaty – symbole cnót i ich wdzięku dla Boga. Pokora odziewa się w fiołek, posłuszeństwo zdobi się wszystkimi, czystość lilią, ubóstwo stokrotką itd. Proszę sobie z nich wybrać, które będą najlepiej pasować do twarzy czy do sukni Dzieciątka Jezus; każda bowiem Siostra ma swoje upodobania.

Pomnażaj więc swoje wdzięki nie tymi kwiatami, co więdną na wieczór, ale tymi, co pomnażają piękność Bożą w duszy. Są nimi przede wszystkim: pokora, wiara, nadzieja, miłość, i na ich polu, jeśli dobrze uprawiane, rodzą się wszystkie rodzaje cnót, i łączą się w wiązankę doskonałości” (Do s. Bellarminy Trawińskiej, Łódź, 5 V 1965).

Czym słońce dla kwiatów, tym miłość dla cnót.

„Dziś rozpoczniemy wstępować, nie opuszczając drogi oczyszczenia, na drogę oświecenia, żeby do Boga zbliżać się nie stopami, ale cnotami – przez które stajemy się więcej i bliżej Jemu podobnymi. W tej pracy wszystkie cnoty trzeba ćwiczyć, bo jeśli jednej nam braknie, nie będziemy mieć żadnej doskonałej – z drugiej strony, one się tak łączą ze sobą, że gdy jedną mamy w stopniu heroicznym, inne cnoty z nią się wiążą, szczególniej zaś w tych cnotach miłość jest wiązanką, jest słońcem, które roztacza blaski na wszystkie kwiaty, dając im rozmaite kolory. Czym słońce dla kwiatów, tym miłość dla cnót” (O drodze oświecającej).

Kwiat miłości Bożej

Sługa Boży uczył swoje duchowe córki także sztuki wzrastania w cnotach, zwłaszcza w miłości Bożej i miłości bliźniego. Ceną tego wzrostu jest nabywanie umiejętności przyjmowania krzyża, umniejszanie się, zwyciężanie siebie, dawanie siebie:

„Drogie Dziecko, do twoich kwiatków wplataj zawsze miłość, a kiedy w nich uczujesz niedobry zapach miłości własnej – umieszczaj krzyżyk. On zawsze jest zbawienny i przynosi z kwiatów owoce dojrzałych cnót.
Przeczytałem Twój długi list. Widzę z niego, że łaska działa w twej duszy - jest jeszcze nadmiar uczucia w jedną stronę, a ja wolałbym, żeby była miłość bezstronna, taka pełna, Boża, doskonała, bo ta obejmie i drugą stronę, może miłością bez uczucia, ale prawdziwą. W takiej miłości będziesz miała nie tylko kwiatki, ale je sypać będziesz tam, gdzie wyczujesz, że miłość jeszcze jest skrępowana czy uwięziona”
(Do s. Eweliny Wrześniewskiej, Łódź, 12 XI 1964).

I zachęcał do podążania drogą świętości:

„Kwitnijcie kwiaty, dajcie woń miłą i odświeżajcie się w łasce”, serdeczne w modlitwie, wielkie w skupieniu, proste w obcowaniu, heroiczne w umartwieniu, seraficzne w miłości, sumienne w pracy, radosne w wytchnieniu, wyzute ze siebie, żyjące Chrystusem, całe w Bogu i dla Boga” (Do s. Cecylii, Zakopane, 13 X 1950).

c.d.n.